سیاستهای تجاری ترامپ و بازار AI
بازار جهانی تراشههای هوش مصنوعی (AI) همواره تحت تأثیر مستقیم سیاستهای تجاری ایالات متحده و به ویژه محدودیتهای صادراتی به چین قرار داشته است. اخیراً، دولت آمریکا تحت ریاستجمهوری دونالد ترامپ، تغییری کلیدی در این سیاستها ایجاد کرده است. بر اساس این تغییر، شرکت انویدیا (Nvidia) اکنون مجاز است تراشههای سطح بالاتر خود را به مشتریان تأیید شده در چین بفروشد، اما این مجوز با یک شرط مالی قابل توجه همراه است: تعرفه صادرات ۲۵ درصدی که توسط ایالات متحده اخذ میشود.
این تصمیم یک نقطه عطف در روابط تجاری فناوری بین دو کشور و در استراتژی تراشههای هوش مصنوعی انویدیا محسوب میشود. از یک سو، به انویدیا اجازه میدهد سهمی از یک بازار تشنه فناوری را پس بگیرد؛ از سوی دیگر، این تعرفه بالا و محدودیتهای مشتریان، نشان میدهد که واشنگتن همچنان قصد دارد مزیت فنی خود را حفظ کند. در این مقاله به جزئیات این تصمیم، تراشههای مورد بحث و پیامدهای آن برای آینده بازار AI میپردازیم.
جزئیات مجوز جدید: کدام تراشهها مجازند؟
تراشههایی که اکنون مجوز صادرات به چین را دریافت کردهاند، مدل H200 انویدیا هستند. این تراشهها از نظر فنی، دومین محصول برتر انویدیا در بازار محسوب میشوند و یک پیشرفت عظیم نسبت به تراشهای دارند که تا پیش از این تنها گزینه قانونی برای چین بود.
تراشهی H200 در مقابل H20 و B200
تا پیش از این تصمیم، تراشه H20 تنها گزینهای بود که انویدیا میتوانست به خریداران تأیید شده در چین بفروشد. H20 به طور خاص برای انطباق با محدودیتهای صادراتی قبلی طراحی شده بود.
| مدل تراشه | جایگاه فعلی | عملکرد در مقابل H20 | وضعیت صادرات به چین | هدف از ساخت |
| B200 (Blackwell) | بهترین تراشه | حدوداً ۶۰ برابر سریعتر از H20 | ممنوعیت کامل | بالاترین توان پردازشی AI |
| H200 (Hopper) | دومین تراشه برتر | تا ۶ برابر سریعتر از H20 | مجاز (با تعرفه ۲۵٪) | عملکرد بالا در محاسبات AI |
| H20 | نسخه چین-اختصاصی | – | تنها گزینه قبلی | انطباق با محدودیتهای قدیمی |
تراشههای هوش مصنوعی انویدیا مدل H200 شش برابر از H20 برای برخی وظایف سریعتر است، اما همچنان تراشهی برتر یعنی B200 (Blackwell) به صورت قانونی به چین فروخته نمیشود. گفته میشود B200 به تنهایی تقریباً ده برابر سریعتر از H200 است. دولت آمریکا با حفظ ممنوعیت B200، همچنان برترین و پیشرفتهترین فناوری را در انحصار خود نگه میدارد.
جنبههای تجاری: تعرفه ۲۵ درصدی و بازار سیاه
تصمیم به صدور مجوز برای تراشههای هوش مصنوعی انویدیا با تعرفه ۲۵ درصد، دو پیامد مهم اقتصادی و امنیتی دارد:
۱. بار مالی بر خریداران چینی
تعرفه صادرات ۲۵ درصدی یک اقدام غیرمتعارف است. این تعرفه بار مالی سنگینی را بر دوش خریداران چینی قرار میدهد و عملاً قیمت این تراشهها را برای شرکتهای چینی بالا میبرد. این مکانیسم از یک سو به دولت آمریکا اجازه میدهد تا از این تجارت سود ببرد و از سوی دیگر، میتواند خرید این تراشهها را برای برخی شرکتهای کوچکتر چینی غیرقابل توجیه سازد.
۲. رونق بازار سیاه برای B200
گزارشها حاکی از آن است که با وجود ممنوعیت رسمی، تراشههای B200 به ارزش بیش از یک میلیارد دلار از طریق معاملات بازار سیاه به چین راه پیدا کردهاند. این امر به وضوح نشان میدهد که تقاضای شرکتهای بزرگ چینی برای دستیابی به بهترین و سریعترین تراشههای هوش مصنوعی انویدیا تا چه اندازه بالاست. دسترسی قانونی به H200 ممکن است بخشی از این تقاضا را جذب کند، اما احتمالاً بازار سیاه برای مدل B200 همچنان فعال خواهد ماند.
🧠 چالشهای شرکتهای چینی و آینده رقابت
دسترسی قانونی به تراشههای هوش مصنوعی انویدیا یک پیروزی بزرگ برای شرکتهای فناوری چین است، اما این تصمیم معمای دشواری را برای آنها ایجاد میکند:
۱. تبعیت از دستورات دولتی
دولت چین بارها به شرکتهای داخلی توصیه کرده است که به دلیل نگرانیهای امنیتی و استراتژیک، از استفاده از فناوریهای ایالات متحده دوری کنند و بر توسعه جایگزینهای بومی تمرکز نمایند. اکنون شرکتها باید انتخاب کنند: آیا تسلیم نیاز فوری به سختافزار برتر H200 شوند یا به دستور دولت برای تمرکز بر خودکفایی احترام بگذارند؟ این یک دوگانگی است که بر تصمیمگیریهای خرید در ماههای آینده تأثیر خواهد گذاشت.
۲. رقابت هوآوی برای پر کردن شکاف
شرکت هوآوی (Huawei) در تلاش است تا ظرف سه سال آینده به انویدیا و AMD در زمینه تراشههای AI برسد. هدف این شرکت پر کردن شکافی است که سیاستهای صادراتی آمریکا ایجاد کرده است. اگرچه رسیدن به جایگاه فعلی انویدیا، که به دلیل مزیت چندین ساله خود در نرمافزار (مانند CUDA) پیشتاز است، بسیار دشوار است، اما تلاشهای هوآوی با حمایت دولت چین میتواند در نهایت یک جایگزین بومی قوی برای تراشههای هوش مصنوعی انویدیا ایجاد کند.
نتیجهگیری: یک پیروزی موقت برای انویدیا
تصمیم دولت ترامپ یک پیروزی موقت و محدود برای انویدیا و شرکتهای بزرگ فناوری چین است. انویدیا میتواند یک جریان درآمدی حیاتی را بازیابی کند، در حالی که شرکتهای چینی به ابزارهای قدرتمندتری نسبت به قبل برای توسعه مدلهای AI دسترسی پیدا میکنند.
با این حال، تعرفه ۲۵ درصدی و ممنوعیت مدلهای برتر (B200) نشان میدهد که رقابت استراتژیک در حوزه تراشههای هوش مصنوعی انویدیا همچنان ادامه دارد. شرکتهای چینی در کوتاهمدت از H200 استفاده خواهند کرد، اما هدف بلندمدت آنها همچنان تولید یک جایگزین بومی برای حذف وابستگی به ایالات متحده خواهد بود.
