راز فواید ورزش برای حفظ جوانی مغز

نقل از تارنمای اخبار علمی ساینس الرت، دانشمندان در سه مطالعه جداگانه دریافتند ماده ای به نام فاکتور پلاکتی چهار (PF۴) در خون با تقویت ذهن در اثر ورزش، فواید انتقال خون و پروتئین مرتبط با طول عمر مرتبط است.

هر سه فرآیند بهبود عملکرد شناختی را تقویت می کنند، به این معنی که فاکتور پلاکتی چهار چیزی شبیه به یک فاکتور خونی فوق العاده است.

این تحقیق توسط دو تیم از دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو (UCSF) در آمریکا و دانشگاه کوئینزلند در استرالیا انجام شده است.

فاکتور پلاکتی چهار، قطعات سلولی هستند که نقش مهمی در فرآیند لخته شدن خون دارند. این پروتئین های کوچک و بدون هسته سلول‌های مغز استخوان، جدا از اینکه به‌عنوان لخته های فیزیکی برای جلوگیری از خونریزی عمل می‌کنند، حاوی گرانول‌هایی هستند که مواد شیمیایی آزاد می‌کنند.

فاکتور پلاکتی چهار به عنوان یکی از این عوامل، به واکنش دستگاه ایمنی بدن در برابر آسیب و عفونت کمک می کند.

اکنون به نظر می رسد این پروتئین، با هدایت آنزیمی که به مقدار زیاد در مغز، کبد و کلیه ها به نام کلوتو klotho بیان می شود، در مکانیسم های ضد پیری نیز نقش داشته باشد.

سائول ویلدا متخصص آناتومی از دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو می‌گوید: خون جوان، کلوتو و ورزش می‌تواند به نوعی به مغز فرمان دهد که عملکرد خود را بهبود بخشد.

با پروتئین فاکتور پلاکت چهار، واژگان پشت این جوان سازی را درک می کنیم.

در مطالعه خون جوان، به موش‌های مسن PF۴ تزریق شد که نشان داد التهاب مغز را کاهش می‌دهد و حافظه حیوان را بهبود می‌بخشد. در اصل، این پروتئین تا حدودی زوال ناشی از بالا رفتن سن را معکوس کرد.

این مطالعه بر اساس تحقیقات قبلی در مورد آنچه به عنوان پارابیوز یا فرایند بهبود و اصلاح شناخته می شود، انجام شده است که در آن خون انسان های جوان یا حیوانات دیگر می تواند یک اثر جوان کننده داشته باشد. یکی از ویژگی‌هایی که خون جوان‌تر دارد، PF۴ بیشتر است.

در دومین مطالعه از سه مطالعه که روی موش انجام شد، دانشمندان توانستند PF۴ را به پروتئین غشایی klotho مرتبط کنند. قبلاً ثابت شده بود که کلوتو قوای شناختی را تقویت می کند و معلوم شد که PF۴ به انتقال این تقویت قوا به مناطق سمت راست مغز کمک می کند.

هم موش‌های جوان و هم موش‌های پیر در آزمایش‌های رفتاری پس از تزریق کلوتو که متعاقباً PF۴ آزاد می‌کند، بهبود نشان دادند. این کار شکل گیری اتصالات جدید در هیپوکامپ جایی که مغز خاطرات را می سازد افزایش داد.

آخرین و سومین مطالعه هم نشان داد ورزش PF۴ بیشتری را در خون موش آزاد می کند. مشاهده شد که PF۴ در تولید سلول‌های مغزی جدید نقش دارد و همچنین عملکرد حافظه را در موش‌های مسن‌تر بهبود می‌بخشد.

دانشمندان از قبل می دانستند ورزش می تواند به تیز نگه داشتن ذهن کمک کند و به نظر می رسد PF۴ در این فرایند نقش دارد. در آینده، می‌توان درمان‌هایی را ابداع کرد که فواید ورزش را برای کسانی که قادر به انجام فعالیت‌های عادی نیستند، فراهم کند.

در حالی که این مطالعات همگی روی موش ها انجام شده اند، گمان می رود این یافته ها عمدتاً در مورد انسان نیز صدق کند. این مطالعات راه های متعددی را پیشنهاد می کند که “پیام رسان سلامت مغز” یا PF۴ می تواند به ابداع درمان های آینده کمک کند.

دنا دوبال، متخصص مغز و اعصاب دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو می‌گوید: وقتی متوجه شدیم که به‌طور مستقل و به‌طور تصادفی به یک نتیجه دست یافته ایم، شگفت زده شدیم.

این واقعیت که سه تحقیق جداگانه در مورد فاکتورهای پلاکتی چهار به یک نقطه رسیده اند، اعتبار و تکرارپذیری این مبحث را مورد تاکید قرار می دهد.

نتایج این تحقیق در نشریات نیچر، نیچر ایجینگ و نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده است.