DevOps چیست و چه کاربردهایی دارد؟ چرا DevOps اهمیت پیدا کرد؟
دواپس کلمه ای است که از سال ۲۰۰۹ به بعد به واژگان دنیای فناوری افزوده شده است و اکنون از سوی شرکتهای زیادی مورد تقاضا است، اما معنای واقعی کلمه DevOps چیست و این مفهوم چه کمکی به توسعه صنعت فناوری اطلاعات می کند.
کلمه دواپس از دو بخش تشکیل شده است : Dev + Ops
Dev مخفف Development و به معنای توسعه و Ops مخفف Operation و به معنای عملیات است. پس دواپس یک فرآیند تولید نرم‌افزار است که بر ارتباط و همکاری هرچه بیشتر تیم‌های توسعه نرم‌افزار با تیم‌های اجرایی تمرکز و تأکید دارد.
DevOps یک زبان یا یک تکنولوژی خاص نیست بلکه ترکیبی از فلسفه، فرهنگ، شیوه‌ها و ابزارهایی است که کمک می‌کنند محصولات یا خدمات ما سریعتر به دست مشتریان برسد.
دواپس به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سرعت انتقال محصولات یا خدمات خود به مشتریان را افزایش دهند، کیفیت کار را بالا نگه دارند و حضور قدرتمندی در بازار داشته باشند.
چرا DevOps اهمیت پیدا کرد؟
پس از آشنایی با این پاسخ که DevOps چیست، باید به چرایی اهمیت داشتن این مفهوم بپردازیم. تغییر بر اساس نیاز مشتری و تحولات بازار، یک ویژگی حیاتی برای کسب‌وکارهای حوزۀ IT محسوب می‌شود. از طرفی قبل از اینکه DevOps معرفی شود، ارتباط ضعیف بین تیم های توسعه، تضمین کیفیت، و عملیات، باعث شد فرآیند تست، انتشار و تحویل از کارایی لازم برخورداد نباشد و زمان بر باشد. بدین ترتیب با مشاهده هر مشکل در عملیات، هر تیم آن را به تیم دیگر نسبت می داد و آن ها را محکوم می کردند.
دواپس سعی می کند با نزدیک تر کردن این تیم ها با تمرکز بر تعامل و همکاری بیشتر و حذف دیوار بین آن ها، و همچنین به کمک یک سری ابزار که کارهای تکراری را اتوماتیک می کند، تحویل ارزش به مشتری سریعتر و مطمئن تر انجام شود.
چارچوب CALMS در DevOps چیست؟
بهترین راه برای رسیدن به مفهوم دواپس آن است که با مفهوم و چهارچوب CALMS آشنا شویم. این کلمه ترکیبی از پنج عبارت Culture، Automation، Lean، Measurement و Sharing است. در ادامه با ما همراه باشید تا هر یک از مفاهیم را برای شما تشریح کنیم.
Culture
اولین نکته ای که باید درباره مفهوم DevOps بدانیم آن است که این مفهوم اشاره به مفاهیم فرهنگی دارد. یعنی دقیقا چیز خاصی نیست که آن را پیاده سازی کنید. نیاز داریم تا دیوار بین افراد و تیم ها شکسته شود تا آنها تعامل خوبی با هم داشته باشند و اهداف متضاد آنها تبدیل به اهداف مشترک شود.
Automation
خودکار سازی در اینجا به مفاهیم سابق مانند Continuous Delivery به معنای پیوستگی در تحویل ارزش، Continuous Integration به معنای پیوستگی در یکپارچگی، و Continuous Deployment به معنای پیوستگی در توسعه، اشاره دارد. اتوماسیون، بخش جدانشدنی DevOps است. با اتوماسیون، خطاهای انسانی کاهش پیدا کرده و سرعت انجام کارها چندین برابر می‌شود.
Lean
Lean در لغت به معنی ناب است؛ اما اگر بخواهیم در یک عبارت ملموس‌تر آن را توصیف کنیم، می‌شود: هنر به حداقل رسیدن کارهای پیچیده و غیرضروری.
حذف کارهای زائد و پرداختن به اصل ماجرا و داستان کار، از جمله اساسی ترین مفاهیم مطرح شده در DevOps است. در اینجا هر فعالیت زائدی حذف می شود، و هر کار غیر ارزش آفرینی از کل فرایند خارج می شود.
از جمله موارد مهم، حذف دوباره کاریها، کم کاریها، موازی کاری ها و پرش میان کارها و یا فعالیت های زخمی است که می توانند سبب کند شدن فرایند شوند.
Measurement
فقط با اندازه‌گیری مداوم است که می‌شود یک سیستم را چابک کرد. همه‌چیز باید زیر نظر باشد. از سخت‌افزارها و لایه‌های زیرساخت گرفته تا عمکلرد نرم‌افزارها. از نرخ تبدیل مشتریان گرفته تا تعداد باگ‌های هر نسخه. جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل آنها، به تیم‌ها کمک می‌کند که بهترین تصمیم‌ها را بگیرند؛ مخصوصاً در مواقع حساس!
Sharing
این مفهوم در مورد اشتراک گزاری درس های یادگرفته است. همانطور که قبلا گفته شد، وجود دیوار مابین اعضای تیم باعث می شد این درس ها بین اعضای تیم پخش نشوند ، اشتباهات مکررا تکرار میشد و کارها صرفا با غر زدن پیش می رفت. از این رو، تیم‌های چابکی که از روش DevOps استفاده می‌کنند، باید تجربیات خود را به یکدیگر منتقل کنند تا تمام تیم باهم، رشد کنند و به هدف برسند.
مزایای استفاده از DevOps چیست؟
DevOps به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که دو مفهوم ادغام مستمر و تحویل مستمر را با هم ادغام کنند. این تکنیک کمک می‌کند تا محصولات شما سریعتر در بازار منتشر شوند. برخی از مزایایی که با استفاده از دواپس بدست می‌آوریم عبارتند از:
- پیش‌بینی شکست یا موفقیت : تا حد زیادی احتمال شکست نرم‌افزارهای جدید را کاهش می‌دهد.
- قابل تکرار بودن: به دلیل داشتن نسخه‌های گوناگون، بازگردانی نسخه‌های قدیمی را در هر زمانی ممکن می‌کند.
- نگهداری: در صورت خراب شدن نسخه‌ی جدید، بازیابی نسخه‌های قبلی بسیار راحت است.
- کیفیت بالاتر: کمک می‌کند که تیم در کنار افزایش سرعت، کیفیت را هم بالا نگه دارد.
- کاهش ریسک: دواپس مسائل امنیتی را در چرخه‌ی تحویل نرم افزار رعایت می‌کند.
- انعطاف پذیری: استفاده از این تکنیک به پایداری، امنیت و قابل تغییر بودن نرم افزار کمک می‌کند
از DevOps در کجا می توان استفاده کرد؟
مفهوم دواپس می تواند بسیار گسترده باشد و در صنایع مختلفی به کار برده شود. به صورت کلی دواپس به این مفهوم اشاره دارد که اگر ما به دنبال خلق ارزش هستیم باید فرهنگ سازمانی سازگار ایجاد کرده، فرایندها را تا اندازه زیادی خودکار کنیم، از انجام فرایندهای زائد پرهیز کنیم و به اصل ماجرا بپردازیم، شاخص های سنجش و ثبت درستی را در فرایندها ایجاد کنیم و در نهایت با اشتراک گذاری اطلاعات و دانسته ها به رشد سیستم کمک کنیم.
این فرایند می تواند در هرجایی به کار گرفته شود. ممکن است که برنامه نویسان اولین گروهی بودند که از این مفهوم استفاده کرده اند، اما با این حال این مفهوم به صورت گسترده در بسیاری از صنایع به خصوص مواردی که به تحویل پروژه های مشابه درگیر هستند به شدت استفاده شده است.
