دانشمندان دانشگاه کوئین مری لندن دو ژن جدید کشف کرده اند که باعث مقاومت مبتلایان به سرطان سر و گردن به شیمی درمانی می شود و خاموش کردن هر یک از این ژن ها می تواند سلول های سرطانی را که قبلاً به شیمی درمانی پاسخ نمی دادند، وادار کند که به این درمان پاسخ دهند.
این دو ژن به طور فعال در اکثر انواع سرطان های انسان فعال هستند، به همین علت، این یافته ها می تواند به طور بالقوه به سرطان های دیگر تعمیم یابد.
محققان با بهره گیری از یک کتابخانه شیمیایی که معمولاً برای کشف دارو استفاده میشود، دو ماده را یافتند که میتواند به طور خاص این دو ژن را مورد هدف قرار دهد و سلولهای سرطانی مقاوم را تقریباً ۳۰ برابر بیشتر به یک داروی شیمیدرمانی به نام سیس پلاتین حساستر کند.
آنها این کار را با کاهش سطح دو ژن انجام می دهند تا در کنار شیمی درمانی مانند سیس پلاتین، آن را تجویز کرد. یکی از این مواد سم قارچی Sirodesmin A و دیگری Carfilzomib است که از یک باکتری گرفته شده است. این یافته نشان میدهد داروهای موجود میتوانند برای هدف قرار دادن عوامل جدید بیماری تغییر کاربری یابند. این روش میتواند ارزانتر از توسعه و تولید داروهای جدید باشد.
این تحقیق در نشریه Molecular Cancer منتشر شده و اولین شواهد در مورد ژنهای NEK۲ و INHBA است که باعث ایجاد مقاومت شیمیایی در سرطان سلول سنگفرشی سر و گردن (HNSCC) می شود.
دانشمندان ابتدا از روشی به نام داده کاوی برای شناسایی ژن هایی استفاده کردند که ممکن است بر واکنش تومور به درمان دارویی تأثیر بگذارد. آنها ۲۸ ژن را روی ۱۲ سویه از ردههای سلولی سرطانی مقاوم در برابر شیمیایی آزمایش کردند و چهار ژن “مهم” را یافتند که به ویژه پاسخگو بودند. محققان سپس به بررسی بیشتر و آزمایش مقاومت به چند دارو پرداختند.
دکتر مای تک ته نویسنده ارشد این مطالعه از دانشگاه کوئین مری لندن، گفت: این نتایج گامی امیدوارکننده برای بیماران سرطانی است و نویدبخش ابداع درمانهای شخصیسازیشده بر اساس ژنها و نوع تومور بیماران است تا میزان بقای بهتری به آنها بدهد. افراد زیادی وجود دارند که به شیمی درمانی یا پرتو درمانی پاسخ نمی دهند. اما این مطالعه نشان داد در سرطانهای سر و گردن حداقل این دو ژن خاص هستند که میتوانند پشت این موضوع باشند و میتوانند برای مبارزه با مقاومت شیمیایی مورد هدف قرار گیرند.
وی افزود: درمانی که جواب نمیدهد هم برای نظام درمانی و هم برای خود بیماران مضر است. درمان های طولانی و بستری در بیمارستان هزینه هایی دربردارد و این موضوع بطور طبیعی برای بیماران سرطانی، زمانی که درمان آنها نتایج مورد انتظارشان را نداشته باشد، بسیار دشوار است.
عامل ۹۰ درصد تمام سرطان های سر و گردن در اثر سرطان سلول سنگفرشی سروگردن است و مصرف دخانیات و الکل ارتباط کلیدی با بروز این بیماری دارد. هر سال بیش از ۱۲ هزار مورد جدید سرطان سر و گردن شناسایی می شود و میزان بقای پنج ساله بیماران مبتلا سرطان پیشرفته کمتر از ۲۵ درصد است. یکی از دلایل اصلی هم شکست درمان است که از مقاومت به شیمی درمانی یا پرتودرمانی ناشی می شود. برخلاف بیماران مبتلا به سرطان ریه و پستان، همه بیماران مبتلا به سرطان سروگردن بدون در نظر گرفتن ساختار ژنتیکی سرطان، تقریباً یک ترکیب درمانی مشابه دریافت می کنند.