از «سای تک دیلی»، ضایعات پلاستیکی یک چالش مهم زیست محیطی است زیرا اکثر پلاستیک ها قابل بازیافت نیستند و بسیاری از آنها با استفاده از مواد پتروشیمیایی زیانبار برای محیط زیست ساخته میشوند. اما این اوضاع در حال تغییر است. محققان بتازگی موفق شدهاند با مهندسی میکروبها ماده پایه برای ساخت نوعی پلاستیک موسوم به «پلیدیکتونامین»(PDK) تولید کنند که میتوان آن را به طور نامحدود بازیافت کرد.
این کشف نوآورانه که حاصل همکاری سه بخش تحقیقاتی در آزمایشگاه ملی «لارنس برکلی» وابسته به وزارت انرژی آمریکا است، به تازگی در نشریه «پایداری طبیعت» انتشار یافته است.
«برت هِلمز» از محققان مولکولی دستاندر کار این تحقیقات میگوید: این اولین بار است که محصولات زیستی برای ساخت پلاستیک PDK که تا حد زیادی پایه زیستی دارد ، یکپارچهسازی شدهاند. و همچنین اولین بار است که ساخت مواد پلاستیکی با پایه زیستی نسبت به مواد پتروشیمیایی هم از لحاظ خصوصیات این ماده و هم از لحاظ هزینه تولید در مقیاس بالا مزیت دارد.
پلاستیک PDK بر خلاف پلاستیکهای سنتی میتواند بطور مکرر به اجزای سازنده اولیه تجزیه شود و سپس به محصولات جدید تبدیل شود بدون اینکه کیفیت آن کاهش یابد. این محققان پس از تلاشی چهار ساله باکتری «ای کولی» (E. coli) را بطوری مورد دستکاری قرار داده و مهندسی کردند تا قند گیاهان را به یک ماده اولیه پلاستیک موسوم به «اسید لاکتون» یا «بیوتال» (bioTAL) (قابل ترکیب با مواد شیمیایی دیگر و فرآوری و تبدیل به پلاستیک قابل بازیافت زیستی PDK) تبدیل کرده و از این طریق یک پلاستیک PDK با محتوای تقریبا ۸۰ درصدی زیستی ساختند.
«جرمی دمارتیو» از دانشمندان این پروژه گفت: ما ثابت کردیم که مسیر رسیدن به پلاستیک زیستی قابل بازیافت با اجزای ۱۰۰ درصد زیستی قابل دسترسی است. در آینده شاهد تولید چنین پلاستیکی خواهیم بود.
پلاستیکهای PDK برای ساخت وساللی مختلفی از قبیل مواد چسبنده و اقلام قابل انعطاف مانند کابلهای رایانه یا بند ساعت و مواد ساختمانی قابل استفاده است. محققان همچنین با شگفتی متوجه شدند که وارد کردن «بیوتال» به این مواد موجب بالا رفتن محدوده دمای کار آن تا حد ۶۰ درجه سانتیگراد در مقایسه با نمونه پتروشیمیایی شد و این مساله راه را برای استفاده از این پلاستیکهای زیستی در اقلام نیازمند دمای کاری بالاتر هموار خواهد کرد.