آدرس IP چیست و چه استفاده‌ ای از آن می‌شود؟ هر آنچه که باید درباره آدرس IP بدانید!

۲۵ تیر, ۱۴۰۰

یکی از این موارد پرکاربرد در رابطه با شبکه های کامپیوتری مبحث آدرس های اینترنتی یا IP آدرس است که در این مطلب قصد داریم در حد امکان به آن بپردازیم و به این سوال پاسخ دهیم که IP چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از اصطلاحات پایه‌ دنیای دیجیتال که همه‌ی ما بارها آن‌ را شنیده‌ایم آدرس IP است. IP مخفف Internet Protocol است و کد یا آدرسی است که به دستگاه‌های متصل به اینترنت اختصاص داده می‌شود.

البته بدون دانستن معنای IP هم کار ما در اینترنت راه می‌افتد و بسیاری از کسانی که از اینترنت استفاده می‌کنند، ممکن است مفهوم آن را به درستی ندانند.

IP چیست؟

IP (آی پی) که به آن IP address هم می گویند مخفف عبارت Internet Protocol address یا آدرس های پروتکل اینترنت است که به صورت یک سری کاراکتر استاندارد متشکل از اعداد، حروف و اعداد، کاراکتر نقطه یا دونقطه است.

آدرس IP در واقع یک شماره شناسایی یکتا برای برقراری ارتباط تحت شبکه است که با آن دستگاه های مختلف از هم بازشناخته می شوند و به هر وسیله ای اعم از سرورها، کامپیوترها، دستگاه های تلفن و … که متصل به شبکه است، اختصاص داده می شود.

نسخه‌های آی پی IPv4 و IPv6

پس از آنکه به این سوال پاسخ دادیم IP چیست، در ادامه به بررسی نسخه های آی پی می پردازیم. که آدرس های پروتکل اینترنت در مجموع در دو نسخه ۴ (IPv4) و نسخه ۶ (IPv6) شناخته می شوند که نسخه ۴ شیوه اولیه برای اختصاص IP است و به دلیل محدودیت های آن و همچنین رشد فزاینده کاربران اینترنت و افزایش تجهیزات متصل به شبکه، نسخه جدید تحت عنوان نسخه ۶ معرفی شد.

مفهوم آدرس IP ورژن ۴(IPv4) چیست

در نسخه چهارم پروتکل اینترنت یا IPv4، آدرس‌های آی پی ۳۲ بیتی هستند. هر آدرس IP از چهار بخش عددی تشکیل شده است که با نقطه از هم جدا می‌شوند. هر بخش می‌تواند یکی از اعداد ۰ تا ۲۵۵ باشد، مثل ۱۲۷.۰.۰.۱. در IPv4 آدرس‌های آی پی از ۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ شروع می‌شوند و با ۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵.۲۵۵ پایان می‌یابند.

مفهوم آدرس IP ورژن ۶(IPv6)چیست

در ابتدای شکل گیری شبکه اینترنت تعداد ۴.۳ میلیارد آدرس آی پی نسخه ۴ رقمی بود که کسی گمان نمی کرد روزی به انتهای ظرفیت خود برسد. اما به مرور و با گسترش فعالیت های تحت وب و لزوم اتصال دستگاه های مختلف به شبکه که هر کدام نیازمند شماره شناسایی ویژه ای بودند و از طرفی خرید شمار زیادی از IP ها توسط شرکت ها و بلااستفاده ماندن آنها سبب شد که تحقیقات بر روی نسل جدیدی از آدرس های اینترنتی شروع شود.

در نسخه ششم پروتکل اینترنت یا IPv6، فرمت آدرس‌های آی پی ۱۲۸ بیتی است. در IPv6 هر آدرس آی پی از هشت قسمت تشکیل شده است که هر قسمت دارای چهار رقم اصطلاحا شانزده‌ شانزدهی (هگزادسیمال) است. ما در زندگی روزمره از سیستم عددی ده‌ دهی یا دسیمال استفاده می‌کنیم. در سیستم ده‌دهی، هر عدد از ترکیب ارقام صفر تا ۹ ساخته می‌شود. مثلا برای نشان دادن عدد هشتادو هشت می‌نویسیم: ۸۸.

اما در سیستم هگزادسیمال یا شانزده‌ شانزدهی، اعداد از ترکیب ارقام صفر تا ۱۵ ساخته می‌شوند، با این تفاوت که بعد از عدد ۹، اعداد بعدی با حروف لاتین نمایش داده می‌شوند یعنی: ۰, ۱, ۲, ۳, ۴, ۵, ۶, ۷, ۸, ۹, A, B, C, D, E, F. برای مثال، یکی از آدرس‌های آی پی در فرمت IPv6 می‌تواند چنین باشد: ۲۶۰۲:۰۴۴۵:۰۰۰۰:۰۰۰۰:a93e:5ca7:81e2:5f9d

فرمت IPv6 تعداد آدرس‌های آی پی ممکن را بسیار افزایش می‌دهد. با فرمت IPv6 می‌توان ۳.۴ x 10۳۸ آدرس آی پی ایجاد کرد.

انواع آدرس IP

در ادامه به برخی از آدرس های آی پی اشاره می کنیم.

آدرس های IP خصوصی

آدرس‌ های آی پی خصوصی (Private IP address) آدرس‌هایی هستند که برای استفاده در شبکه‌های خصوصی و غیرمرتبط با اینترنت رزرو شده‌اند. آدرس‌ های IP خصوصی در اینترنت کاربرد ندارند. شخصی که یک شبکه خانگی متشکل از چند کامپیوتر دارد، به هر یک از آن‌ها یک آدرس آی پی خصوصی اختصاص می‌دهد تا با یکدیگر مرتبط شوند. جهت دریافت آدرس آی پی سیستم خود در صورتی که سیستم عامل ویندوز دارید در CMD (Command Prompt) و در صورتی که سیستم عامل شما مک میباشد در Terminal دستور ipconfig را وارد کنید.

آدرس های IP عمومی

آدرس آی پی عمومی (Public IP address)، آدرسی است که به هر دستگاه متصل به اینترنت اختصاص می‌یابد و لذا می‌توان از اینترنت به آن دسترسی یافت. وقتی با کامپیوتر، گوشی یا هر وسیله دیگری به اینترنت متصل می‌شوید، آدرس آی پی منحصربه‌فردی به آن وسیله اختصاص می‌یابد که به آن آدرس آی پی عمومی (Public IP address) می‌گویند. در اینترنت، هیچ دو وسیله‌ای را نمی‌توان یافت که آدرس آی پی عمومی آن‌ها یکسان باشد.

جهت یافتن آدرس آی پی عمومی خود کافی است در گوگل عبارت my ip را جستجو کنید و یا اینکه به سایت myip مراجعه کنید.

آدرس های IP ایستا

تمامی آدرس های آی پی عمومی و خصوصی میتوانند ایستا یا پویا باشند. به صورتی که آدرس های آی پی پیکربندی و تنظیم در شبکه دستگاه به حالت دستی آدرس IP ایستا هستند. اگر کاربری از ISP خود آدرس آی پی استاتیک دریافت کند، این آدرس همواره ثابت می‌ماند و تغییر نمی‌کند. حتی ری‌استارت یا روشن و خاموش کردن کامپیوتر و روتر نیز آدرس آی پی استاتیک را تغییر نمی‌دهد. آدرس‌های آی پی استاتیک را باید از شرکت ISP درخواست کرد.

آدرس های IP پویا

آدرس آی پی داینامیک یا پویا می‌تواند مدام تغییر کند. یعنی هر بار که کاربر به اینترنت متصل می‌شود، شرکت ISP یکی از آدرس‌های آی پی موجود در مخزن آی پی‌ها را تصادفا انتخاب و به او اختصاص می‌دهد. با این حال، ممکن است آدرس‌ داینامیک کاربران روزها و شاید ماه‌ها تغییری نکند اما این به معنای استاتیک بودن آدرس آی پی آن‌ها نیست. اکثر کاربران در حال حاضر با آی پی داینامیک به اینترنت متصل شده‌اند. آدرس های آی پی پویا با هر بار اتصال به اینترنت تغییر میکنند. توزیع اینگونه آدرس ها توسط پروتکل تنظیمات میزبان پویا یا به اختصار DHCP مدیریت میشود.

سخن پایانی

آدرس های IP برای هر دستگاه منحصر به فرد هستند و از اعداد و حروف در محدوده خاصی تشکیل شده اند. میلیارد ها آدرس IP در جهان وجود دارد که می تواند به دسته بندی آدرس های آی پی عمومی , خصوصی , ایستا و پویا تقسیم شوند. همچنین IP ها در دو نسخه IPV4 و IPV6 موجود هستند.

امیدواریم این آموزش دانشنامه کیمیاهاست برای شما مفید بوده باشد و به خوبی و به طور کلی با مفهوم IP آشنا شده باشید.